Tadeusz Chrzanowski wyjechał do Londynu w roku 1958 - była to jego pierwsza zagraniczna podróĹź. W ciepłym wspomnieniu o przyjacielu, Andrzeju Ciechanowieckim, przywołuje wspólny lunch i rozmowę w „Lukullusie” – polskiej restauracji przy Oxford Street, należącej do Lwowianina, pana Kozioła.

Na fotografiach moĹźemy rozpoznać – choć nie bez trudu – inne tropy jego londyńskiej peregrynacji. Chrzanowskiego-fotografika właściwie nie interesują zabytki. Fascynuje go ulica, surrealistyczne obrazy odbite w witrynie luksusowego magazynu, zbliĹźenie na maskę nieodmiennie fotogenicznej londyńskiej taksówki, a przede wszystkim – ludzie. RóĹźnobarwny tłum, cierpliwie na coś czekający. CzyĹźby na przejazd królowej? CzyĹźby działo się to na reprezentacyjnej alei Pall Mall? Zaraz potem następuje seria Ĺźartobliwych zdjęć przy pomniku królowej Wiktorii, z Pałacem Buckingham w tle. To prestiĹźowe miejsce jest na fotografiach Chrzanowskiego z trudem rozpoznawalne: waĹźniejsze jest dla autora podglądanie przebywających tam ludzi. Obecność monumentalnych pomnikowych figur tłumaczy się jedynie w ich kontrastowej relacji z Ĺźywym człowiekiem. Twardy i zimny kamienny cokół przeciwstawiony zostaje miękkości i ciepłu opartych o niego sylwetek. Chrzanowskiego interesuje właśnie ta ludzka, "ciepła" treść obrazu, wzmocniona celną kompozycją, pełnym humoru kadrem.

Ta sama zasada budowy obrazu widoczna jest w innej znaczącej fotografii, przedstawiającej czarnoskórego młodzieńca w czarnym garniturze, przypatrującego się w zadumie białym postaciom na cokole. Scenę tę, która mogłaby stanowić pretekst do rozwaĹźań nad kulturowym kolonializmem, podpatrzył fotografik w Kensington Gardens przy monumencie księcia Alberta. PróĹźno jednak szukać gigantycznej neogotyckiej struktury, dominującej nad rzeĹşbionym cokołem. Dla artysty waĹźniejsze jest milczące spotkanie samotnego mężczyzny z klasykami kultury europejskiej, wykutymi w kamieniu.

Anna Baranowa

Tadeusz Chrzanowski. Londyn - Rocznik ‘58

Galeria Dyląg, ul. Św. Tomasza 22
WernisaĹź: 6.05.2010, godz. 18.00
Wystawa czynna od 6 do 29 maja 2010, PN-PT: 11:00 - 18:00, SB: 10:00 -14:00

powrót